نشست خبری در برنامه «منشور تلاش» رادیو گفت و گو با حضور دكتر امید علی پارسا رئیس مركز آمار ایران و دكتر سعید عباسی مدیر كل دفتر برنامه ریزی پایش عملكرد و مسئول دبیرخانه شورای عالی مركز آمار ایران در حضور اصحاب رسانه در خصوص دستاوردهای این مركز به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به روی آنتن رفت.

امیدعلی پارسا با بیان اینكه در حال حاضر در جایگاهی هستیم كه نرخ تورم هر ماه را بلافاصله روز بعد از پایان ماه اعلام می كنیم، گفت: نرخ بیكاری با همه تحولات، فصلی است و حداكثر 10 روز بعد از آن فصل، نرخ بیكاری را اعلام می كنیم. نرخ رشد فصلی كشور را حداكثر 70 روز بعد از آن فصل می دهیم كه اینها استانداردهای خیلی بالای بین المللی است.

وی به تورم دیماه اشاره و عنوان كرد: تورم ماهانه دیماه، دو درصد شد و افزایش قیمت ها طی این ماه نسبت به ماه قبل 2 درصد بود كه در ماه های گذشته این عدد 2.6 درصد بود. بنابراین شتاب افزایش قیمت ها در این ماه آرام تر شد كه در مقایسه با اعداد بسیار شدید افزایش تابستان، این نشان می دهد كه شتاب افزایش قیمت ها كاهش پیدا كرده است.

رئیس مركز آمار ایران ادامه داد: تورم نقطه ای كه نشان می دهد دی ماه امسال نسبت به دی ماه سال قبل به طور متوسط چقدر افزایش قیمت ها را برای كل مناطق كشور و كل كالاها و خدمات كشور داشته ایم، 39.6 درصد شد و این رقم بسیار بالایی است و این رقم را برای برخی اقلام تا 250 درصد هم داریم و برخی اقلام هم زیر 10 درصد افزایش دارند.

وی به تورم سالیانه اشاره كرد و گفت: تورم سالیانه كه معدل تورم های 12 ماه اخیر نسبت به 12 ماه قبل از آن است، از 18 به 20.6 افزایش پیدا كرده است.

پارسا با ذكر این نكته كه بعد از جنگ جهانی به این سمت رفت كه اگر توسعه می خواهیم باید نهادهای توسعه ای را در كشورها ایجاد كنیم، بیان داشت: در سال 1344 قانون مركز آمار تصویب و در سال 1353 اصلاح می شود و به این ترتیب نهاد قانونی كه باید وظیفه تولید آمارهای رسمی كشور و هماهنگی تولید جامع آمارهای كشور را داشته باشد، متولد می شود.

وی متذكر شد: ای كاش در همان سال، نهاد مركز آمار ایران یا سازمان ملی آمار، نهادی كه قرار است هماهنگی كل آمار كشور را داشته باشد به عنوان نهادی بی طرف و مستقل از نهاد سیاستگذار و مسئول سیاست های پولی و مالی كشور، ایجاد می شد و ما امروز شاهد این موازی كاری ها نبودیم.

رئیس مركز آمار ایران در گفتگو با رادیو گفت و گو یاد آور شد: در سال های قبل از انقلاب، تمركز این مركز بر روی سرشماری ها بود، در سال های بعد از انقلاب، 5 سرشماری نفوس و مسكن را انجام دادیم كه تا سال 90، 10 ساله بود ولی اكنون 5 ساله شده است. چهار آمار كشاورزی، سه آمار كوچنده، دو آمار كارگاهی انجام داده ایم.

وی اظهار داشت: اكنون آمارهای مربوط به رشد اقتصادی، ضریب جینی، اشتغال، بیكاری، تورم را انجام می دهیم كه برای اینها بیش از 40 طرح آمارگیری ماهیانه و فصلی در كشور انجام می شود كه ماحصل تلفیق این 40 طرح دارد، آمارهای منظم و به روزی را به ما می دهد اگرچه خیلی از آمارهای مورد نیاز كشور، هنوز تولید نمی شود.

پارسا با بیان اینكه پژوهشكده آمار بعد از انقلاب به عنوان بازوی فكری مركز آمار تاسیس شده است، گفت: این پژوهشكده عقل منفصل مركز آمار است و وقتی بحث های فنی و عمیق آماری داریم یا سوالات آماری داریم و یا طرح هایی برای اولین بار می خواهیم در كشور انجام دهیم در آنجا هیئت علمی قوی وجود دارد و این كارها را انجام می دهند.

وی با اذعان به اینكه تشكیلات آماری وزارتخانه های ما، تعداد بسیار اندكی نیرو دارند كه خیلی از این نیروها تخصص آماری ندارند، گفت: اصلا در خیلی از جاها، واحدهای اطلاعات دستگاه های اجرایی افرادی كه كارایی كمتری دارند و یا در جاهای دیگر استفاده نمی شوند، به آن بخش ها می فرستند. در حالیكه این قسمت ها زیربنای تصمیم گیری كشور هستند لذا باید باید واحدهای آماری دستگاه های اجرایی از نیروهای متخصص استفاده كنند.

رئیس مركز آمار ایران در رابطه با چرایی اختلاف میزان تورمی كه بانك مركزی اعلام می كند با مركز ملی آمار گفت: بانك مركزی تورم را حساب می كند كه تمركزش بر 79 شهر است، ما تورم دیگری را حساب می كنیم كه كل مناطق شهری و روستایی كشور را پوشش می دهد و بنابراین این دو عدد هیچ وقت همسان نمی شود.

وی با تاكید بر اینكه اگر قرار است كشور را به درستی اداره كنیم حتما باید نظام آماری ثبتی مبنا، اجرایی شود، بیان داشت: اگر نظام آمار ریز داده هایتان، درست بشود كه بسترش نظام ثبتی مبنا است، آن وقت دیگر همه دیده می شوند و شفافیت وجود دارد و آن زمان انگیزه ای برای قاچاق و تخلفات دیگر وجود ندارد.

پارسا در رابطه با این پرسش كه آیا دست كاری آماری در كشور داریم یا خیر، اظهار داشت: دست كاری یعنی عدد سازی، ما در مركز آمار ایران، تعدادی از عالم ترین سالم ترین، پاكترین افراد حضور دارند و هیچ رئیس مركز آماری جرئت نكرده است، نمی كند و نمی تواند بكند كه به زیر مجموعه بگوید من عدد سفارشی می خواهم.

در ادامه سعید عباسی با بیان اینكه در حین زمانیكه ما رفتن به سمت مدرن سازی را شروع كرده ایم، این اتفاق از سطح ركن اصلی شورای آماری شروع شده است، گفت: در سال 97، نه جلسه كمیسیون تخصصی كه اعضای خبره و هیئت علمی عضو آن هستند، تشكیل داده ایم در حالیكه در سال 96، دو جلسه داشته ایم.

وی با ذكر اینكه قبل از انقلاب، برنامه ملی آمار نداشتیم ولی بعد از انقلاب از سال 83 همزمان با لایحه برنامه چهارم، برنامه ملی آمار الزامی شد، اظهار داشت: سپس نظام آماری در برنامه توسعه كشور شكل گرفت كه به تبع آن اولین برنامه ملی آمار ایجاد شد و در آنجا هم قرار بود تا آمار سطحی اتفاق بیافتد اما بعد از آن همزمان با برنامه پنجم توسعه و ماده 54 برنامه پنجم توسعه كه مرجعیت تولید و انتشار آمار را به مركز آمار داد، در یك بند دیگرش اشاره كرده كه مركز آمار برنامه ملی آمار را تدوین و ارائه كند.

مسئول دبیرخانه شورای عالی مركز آمار ایران به برنامه های مركز ملی آمار در جهت سیر تحولی برنامه و نظام آماری اشاره كرد و گفت: سیر تحولی برنامه و نظام آماری از سال اول برنامه و دوم ایجاد شد. اما برنامه سوم با دو برنامه قبل از خود دارد كه ما برنامه سوم را با عنوان رویكرد نهادسازی تحول بنیادین در نظام ملی آمار دنبال كردیم.

وی متذكر شد: متاسفانه قانون ملی سال 53 با رویكرد مدرن سازی كه می خواهیم به سمت ثبتی مبنا برویم جوابگو نیست و نیازمند اصطلاحات است.