كارشناس بینالمللی حوزه آلودگی هوا از مرگ 357 نفر در تهران تنها در هفته گذشته بر اثر آلودگی هوا و تحمیل خسارت 17 میلیارد دلاری در سال گذشته به كشور در اثر این آلودگی خبر داد.
به گزارش هممیهن آنلاین، مهدی رهنما، كارشناس بینالمللی حوزه آلودگی هوا در سخنانی در «رادیو گفتگو»، ریشههای معضل همیشگی آلودگی هوای كلانشهرها در فصل سرما و راههای برونرفت از آن را واكاوی كرد.
رهنما با اشاره به تشدید شرایط پایداری جو در زمستان كه باعث تجمع آلایندهها میشود، علت اصلی آلودگی را در منبع انتشار جستوجو كرد و گفت: در شهری مثل تهران، روزانه حدود 5 میلیون تردد وسایل نقلیه داریم كه از سوخت بیكیفیت استفاده میكنند. در كنار آن، حداقل 40 هزار دستگاه از تاكسیهای شهر فرسوده هستند و خود به منبعی متحرك برای انتشار آلودگی تبدیل شدهاند.
این كارشناس سازمان جهانی هواشناسی، با اشاره به معضل مازوتسوزی در نیروگاهها طی فصل سرما، توضیح داد: با افزایش مصرف گاز خانگی، نیروگاهها مجبور به استفاده از مازوت میشوند كه منبع اصلی انتشار دیاكسید گوگرد (SO₂) است و آلایندگی را به شدت تشدید میكند. اگرچه برای امسال وعده داده شده كه مازوتسوزی به حداقل برسد، اما باید منتظر اجرایی شدن آن باشیم.
حملونقل؛ عامل 60 درصد آلودگی شهرها
رهنما با استناد به دادههای اندازهگیری شده تأكید كرد: 60 درصد آلایندگی شهرها ناشی از حملونقل سبك و درونشهری است. اگر كیفیت خودروها را افزایش دهیم و احتراق كامل صورت گیرد، بخش عمدهای از آلایندههای ثانویه اصلاً تولید نمیشوند. راهكار، توقف تولید خودروهای بیكیفیت و توسعه واقعی حملونقل عمومی ریلی و اتوبوسی است تا مردم به استفاده از آن ترغیب شوند.
وی در پاسخ به سوال مجری درباره تأثیر فلزات سنگین ناشی از سوختهای نامرغوب بر سلامت انسان، با بیان یك خبر خوب گفت: خوشبختانه سرب تقریباً از سوخت كشور حذف شده است. اما این به معنای حل مشكل نیست. كلید رفع آلودگی، حل مسأله از سرمنشاء است: احتراق كامل، خودروی با كیفیت و حذف مازوت.
اقدامات جزیرهای و قانون اجرانشده هوای پاك
این كارشناس بهصورت ویژه بر نبود هماهنگی و برنامه یكپارچه مدیریت آلودگی هوا انگشت گذاشت و گفت: متأسفانه ما برنامه یكپارچه نداریم. اقدامات جزیرهای باعث همین وضع فعلی شده است. ما قانون هوای پاك را داریم كه در سال 96 تصویب شد و 23 دستگاه را مسئول كرده است. اما بر اساس گزارش مركز پژوهشهای مجلس، تنها 30 درصد از تكالیف این قانون انجام شده و برخی بندها اصلاً اجرایی نشدهاند. این در حالی است كه زمان قانون برای تحقق اهداف، سال 98 بود و اكنون در سال 1404 هستیم.
رهنما از نهادهای نظارتی خواست تا با ابزار ترك فعل مسئولان را بازخواست كنند و نمونه آشكار آن را عدم اسقاط خودروهای فرسوده دانست كه منجر به افزایش مصرف سوخت و آلایندگی شده است.
هشدار درباره آمار تلفات و هزینههای انسانی
عضو سازمان جهانی هواشناسی با اشاره به هزینههای سنگین انسانی و اقتصادی آلودگی هوا هشدار داد: سال گذشته طبق اعلام وزارت بهداشت، 17 میلیارد دلار خسارت انسانی ناشی از آلودگی هوا به كشور تحمیل شد. این در حالی است كه اگر بخشی از این هزینه صرف توسعه حملونقل عمومی میشد، شاهد این تلفات نبودیم. بهعنوان نمونه ملموس، فقط در هفته گذشته و طبق اعلام رسمی اورژانس تهران، 357 نفر در تهران به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست دادند.
راهكار فوری برای سال آینده
مهدی رهنما در پایان و در پاسخ به این سؤال كه چگونه میتوان سال آینده با این معضل تكرارشونده روبرو نشد، تحویل سوخت با كیفیت استاندارد، توقف تولید خودروهای نامطلوب و بیكیفیت، اجرای سختگیرانهتر معاینه فنی خودروها و توقف كامل مازوتسوزی در نیروگاهها را به عنوان راهكارهای فوری برشمرد.
وی خاطرنشان كرد: نیازی به قانونگذاری جدید نیست. اگر قوانین موجود، بهویژه قانون هوای پاك، بهطور كامل و با هماهنگی بیندستگاهی اجرا شوند، قطعاً سال آینده شاهد وضعیت به مراتب بهتری در هوای كلانشهرها خواهیم بود.
