كارشناسان در نشست رادیویی امكانات و چالشهای برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی كتاب تهران بر نقش اساسی شركت ملی پست برای برگزاری مطلوب این برنامه فرهنگی تأكید كردند.
به گزارش خبرگزاری كتاب ایران(ایبنا)، كارشناسان حوزه فرهنگ موضوع امكانات و چالشهای برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی كتاب تهران را در برنامه «گفتوگوی فرهنگی» رادیو گفتوگو با حضور حسین صفری، معاون اقتصاد و فرهنگ موسسه خانه كتاب و ادبیات ایران، بابك افروز، مدیركل بازاریابی و توسعه كسب و كار شركت ملی پست و سیدهادی حسینینژاد، روزنامهنگار و نویسنده بررسی شد.
بعد فروشگاهی ویژكی نمایشگاه مجازی كتاب تهران است
صفری با اشاره به لغو در نمایشگاه سیوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی كتاب تهران بهعنوان پدیده فرهنگی اجتماعی به حضور موسسه خانه كتاب و ادبیات ایران در نمایشگاههای مجازی معتبر كتاب دنیا، گفت: برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی كتاب تهران، نه بهعنوان جایگزین سیوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی كتاب تهران، بلكه یكی از طرحهای حمایتی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشابه طرحهای فصلی اما ویژه ناشران، برنامهریزی شده است.
وی مشخصه اصلی نخستین نمایشگاه مجازی كتاب تهران را وجه فروشگاهی آن دانست و افزود: در اكثر نمایشگاههای مجازی كتاب، بخش فروش در نظر گرفته نمیشود و تبادل رایت، هدف اصلی است البته در نمایشگاه بلونیا این هدف نیز محقق نشد یا نمایشگاه كتاب بلگراد هرچند تاریخ برگزاری را تعیین كرده بود، در نهایت شاهد برگزاری نمایشگاه در این كشور نبودیم. پیشبینی بخش فروش برای نمایشگاه مجازی كتاب تهران كه اتفاقا ویژگی جذاب آن محسوب میشود، نیازمند هماهنگی با ارگانها و نهادهای مختلف بود.
همه ظرفیتهای پست برای نمایشگاه كتاب بسیج شدهاست
افروز با اشاره به مزیتهای و گستردگی نخستین نمایشگاه مجازی كتاب تهران گفت: بهنظر میرسد با توجه به گستردگی نمایشگاه مجازی كتاب تهران باید از عنوان «نمایشگاه مجازی كتاب ایران»، استفاده كنیم. حذف ضرورت حضور فیزیكی مردم به نمایشگاه از مزیتهای برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب است.
وی به خدمات مویرگی شركت ملی پست در سراسر كشور و خدمات ویژه این شركت در زمان برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب، اشاره كرد و افزود: با توجه به وظیفه ذاتی شركت ملی پست با دوستانمان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تفاهم رسیدیم تا به خریداران از نمایشگاه مجازی كتاب تهران خدمات ارائه كنیم. هزینههای ارسال پست كتاب، ویژه نمایشگاه مجازی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پرداخت خواهد شد و شركت ملی پست هزینه ارائه خدمات را دریافت خواهد كرد.
مدیركل بازاریابی و توسعه كسب و كار شركت ملی پست، ترافیك ارسال مرسولههای این شركت با توجه به شیوع ویروس كرونا صددرصد افزایش پیدا كردهاست، افزود: با توجه به افزایش حجم فعالیت شركت ملی پست بهدلیل شیوع ویروس كرونا، درباره ترافیك نمایشگاه مجازی كه شبیه هنداوانه در بسته است، همه ظرفیتمان را بسیج كردهایم تا بهترین خدمات به مشتریان كتاب ارائه كنیم. زمان ارسال مرسولهها به حجم ترافیك و میزان خرید بستگی دارد.
تایید 1713 ناشر برای حضور در نمایشگاه مجازی كتاب تهران
صفری در ادامه این برنامه درباره همكاری مشترك شركت ملی پست با مجری نمایشگاه مجازی كتاب تهران گفت: در نخستین نمایشگاه مجازی كتاب تهران، هزینه ارسال برای خریدار رایگان است كه نتیجه مشاركت ناشران، معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شركت ملی پست است.
وی با بیان این مطلب كه نگرانی اصلی مجری نمایشگاه مجازی، بُعد غیرمجازی آن است، گفت: ارسال بستههای زیر50 هزار تومان برای ناشران، رایگان است كه از سوی معاونت امور فرهنگی تقبل شده، علاوه براین ارسال بستههای زیر دو كیلو با تخفیف 70 درصدی و 25 درصد تخفیف برای مرسولههای بالای دو كیلوگرم برای ناشران در نظر گرفته شدهاست.
معاون اقتصاد و فرهنگ موسسه خانه كتاب و ادبیات كتاب ایران با اشاره به امار مشاركت ناشران در نمایشگاه مجازی كتاب تهران بیان كرد: ثبتنام 1713 ناشر برای حضور در نمایشگاه مجازی كتاب تهران تایید شدهاست. 70 هزار دانشجو و 6 هزار عضو هیات علمی، برای دریافت بن ثبتنام كردهاند. 400 هزار تومان بن خرید كتاب به اعضای هیات علمی پرداخت میشود كه 200 هزار تومان یارانه معاونت امور فرهنگی است. با توجه به حذف هزینه اجاره بهای محل نمایشگاه كتاب، 25 درصد مبلغ یارانه كتاب افزایش پیدا كرده است.
به گفته وی، بن اهل قلم، 250 تا 500 هزار تومان تعیین و روی كد ملی شارژ میشود.
تداوم بعد فروشگاهی نمایشگاه مجازی بعد از پایان كرونا آسیب به حلقههای نشر را دو برابر میكند
حسینینژاد در ادامه این برنامه با بیان این مطلب كه مولفههای مختلفی ازجمله ظهور فناوریهای نوین، وضعیت نشر و قابلیتهای فضای مجازی موجب شده تا چارهای بهجز برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب نداشته باشیم، گفت: هرچند كه صنعت نشر باید زودتر به قابلیتهای فضای مجازی توجه میكرد اما شیوع ویروس كرونا كه به اصطلاح زمینهای را فراهم كرده را باید به فال نیك گرفت.
وی با اشاره به دیگر دلایل موافقت خود با برگزاری نمایشگاه مجازی ادامه داد: دسترسی به زیرساخت فنی و قدرتمند برای برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب كه البته یكبار مصرف نیست را میتوان در حوزههای فرهنگی دیگر بهعنوان یك سرمایه استفاده كرد؛ علاوهبراین در بررسیهای اولیه مزیتهای نمایشگاه مجازی كتاب، اجرای این شیوه گامی تلقی شد برای رفع بزرگترین نقص نمایشگاه فیزیكی یعنی بُعد فروشگاهی آن است؛ بهعبارت دیگر رفتهرفته بار فروشگاهی در فضای مجازی، و بُعد نمایشگاهی به شكل حضوری اجرا شود.
این روزنامهنگار با اشاره به دیدگاه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره حذف بُعد فروشگاهی نمایشگاه بینالمللی كتاب تهران بیان كرد: این نقیصه در زمان تصدی، جناب آقای دكتر صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بهعنوان معاون امور فرهنگی پذیرفته شد اما حدف بخش فروشگاهی نمایشگاه را وابسته به جراحی عمیق همراه با كمترین خسارت به بدنه نشر و تدریجی منوط دانستند.
حسینینژاد با بیان این مطلب كه هدف اصلی نمایشگاه مجازی كتاب تهران جبران بخشی از خسارت ناشران و كاهش بار آنها با توجه به سرمایهگذاری قابل توجه برای حضور در سیوسومین دوره نمایشگاه كتاب تهران است افزود: وقتی ازعنوان «نخستین» برای نمایشگاه مجازی كتاب تهران استفاده میكنیم، بهمعنای تداوم این شیوه برگزاری نمایشگاه در سالهای آینده است.
ضرورت توجه به كتابفروشان در جریان برگزاری نمایشگاه محازی كتاب تهران
وی تصریح كرد: بنابراین اگر قرار است همچنان جریان فروش بعد از پایان شیوع ویروس كرونا در نمایشگاه فیزیكی ادامه داشته باشد، درعمل نقدهایی كه به نظام نمایشگاهی ـ فروشگاهی وارد است دوبرابر میشود؛ بهعبارت دیگر موضوع نادیده گرفتن كتابفروشان و شبكههای توزیع تشدید میشود. با برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب بهتر است، به نقش كتابفروشان و ایجاد سهم برای این حلقه توجه كنیم. میدنیم هرچند ناشر در نمایشگاه تخفیف 20 درصدی اعمال میكند اما از سوی دیگر هزینه 40 تا 45 درصدی توزیع و عرضه را پرداخت نمیكند.
صفری در ادامه این نشست رادیویی با تاكید بر نقش اساسی شركت ملی پست در جریان برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب تهران گفت: موفقیت نمایشگاه مجازی كتاب تهران تا حدود زیادی به عملكرد شركت ملی پست وابسته است.
حسینینژاد با اشاره به نقش اساسی پست در به نتیجه رسیدن نمایشگاه مجازی كتاب گفت: اگر انچه كه از شركت ملی پست انتظار میرود در نمایشگاه مجازی شاهد نباشیم درعمل كاركرد، نمایشگاه مجازی كتاب تهران نخواهیم دید.
افروز نیز با بیان این مطلب كه دفتر ناشران در جریان برگزاری نمایشگاه مجازی در حكم غرفههای فیزیكی مستقر در نمایشگاه بینالمللی كتاب تهران است عنوان كرد: دریافت كتابهای فروخته شده از دفتر انتشارات، تجزیه، آمادهسازی و ارسال مرسولهها و نهایت توزیع، مراجل مختلف فعالیت شعب پست در جریان برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب تهران است.
مشتریها نمایشگاه مجازی سطح توقع خود از پست را كاهش دهند
وی درباره شیوه مشاركت پست در نخستین نمایشگاه مجازی كتاب تهران ادامه داد: شركت ملی پست در نمایشگاه مجازی علاوهبر مباحث اجرایی به امر پاسخگویی به مردم، درباره جریان ارسال مرسوله نیز توجه دارد. باركد پستی 24 رقمی بعد از دریافت مرسوله از سوی ناشر برای مشتریها صادر و به شماره تماس آنها ارسال میشود؛ بنابراین درج شماره تلفن همراه صحیح در پنل خرید ضروری است. از مشتریان نمایشگاه مجازی كتاب تهران میخواهم در زمان برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب تهران، سطح توقعشان یعنی ارسال سریع مرسولهها از شركت ملی پست را كاهش دهند.
مدیركل بازاریابی و توسعه كسبوكار شركت ملی پست با اشاره به ضرورت توجه مشتریان نمایشگاه مجازی كتاب تهران به ترافیك بالای شركت ملی پست در روزهای نمایشگاه مجازی كتاب افزود: شركت ملی پست با آگاهی از میزان ترافیك مرسولهها توانایی برنامهریزی دارد اما هّم و غم اصلی مسئولان شركت ملی پست، مدیرعامل و همه همكاران از میزان حجم ترافیك مطلع نیستند تا زمینه لازم را مهیا كنند؛ احتمال بارش باران و برف نیز وجود دارد. احتمال یكمیلیون بار ترافیكی و ارسال مرسوله از سوی مدیرعامل شركت ملی پست نیز در حكم همان «هندوانه سربسته» است و در مجموع نمیدانیم با توجه به میزان تبلیغ غیرقابل پیشبینی نیست؛ بهویژه نخستین روز نمایشگاه بنابراین با توجه به سابقه همكاری شركت ملی پست با بسیاری از ناشران از فعالان این حوزه كه تجربه این همكاری را ندارند، میخواهیم عملكرد پست را آزمون كنند. در این ارتباط ناشران با ماموران پست آشنا میشوند و شماره تماس ارتباط رد و بدل و البته ساعت مراجعه مامور پست به دفتر نشر نیز مشخص میشود.
افزوز ادامه داد: شاید عصر نخستین روز برگزاری نمایشگاه مجازی برای ارائه خدمات بهتر و تعامل بهتر در روز دوم، مجبور به برگزاری نشست مشترك با مجری برگزاری نمایشگاه شویم و تمهیدات جدید اتخاذ شود.
وی درباره پیشبینی محل ویژه جمعآوری كتابهای خریداری شده از نمایشگاه مجازی كتاب بیان كرد: منطقه جنوب غرب تهران به واسطه همحواری با منطقه انقلاب، مجل تجمع اكثر ناشران، بهعنوان مجری، تعیین شده است، البته 6 منطقه پستی پایتخت درگیر نمایشگاه هستند. خودرو و نیروی انسانی نیز تامین شده است و با توجه به اینكه پست، یك شركت دولتی محسوب میشود و مجاز به استخدام نیروی انسانی جدید نیست، از بخش خصوصی نیروی انسانی ویژه نمایشگاه مجازی به خدمت گرفتهاست. امیدواریم از ظرفیت بخش خصوصی برای جمعآوری، بستهبندی و رهسپاری استفاده كنیم.
با ابروی خود وارد میدان نمایشگاه مجازی كتاب شدهایم
مدیركل بازاریابی و توسعه كسبوكار شركت ملی پست، مشاركت در برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب تهران را آبروی این شركت تعبیر كرد و افزود: مشاركت شركت ملی پست در برگزاری نمایشگاه مجازی كتاب تهران همه مبالغی كه به شركت ملی پست واریز میشود، سود اقتصادی ندارد، بلكه این مشاركت را بهعنوان یك فعالیت فرهنگی تعریف كردهایم و با آبرویمان وارد میدان شدهایم. ناشران و مشتریان كتاب نیز میتوانند از طریق سامانه پاسخگویی موسسه خانه كتاب و ادبیات ایران پیگیر مرسولهها خود باشند. درج نشانی، كد پستی و شماره تلفن همراه دقیق ارسال مرسولهها را تسهیل و تسریع میكند. ارسال مرسولههای كتاب قطعا به دست مخاطبان قطعی است فقط از مردم میخواهیم سعه صدر داشته باشند.
صفری در ادامه این نشست درباره فرآیند در جمعآوری تا ارسال مرسولهها بیان كرد: بستههای كتاب از سوی ماموران پست از دفاتر نشر جمعآوری میشود. شماره 91009898 برای پاسخگویی به ناشران و مخاطبان در نظر گرفته شدهاست. نماینده پست در مركز پاسخگویی حضور دارند. بابت همكاری شركت ملی پست، با مجری نمایشگاه مجازی كتاب تهران مطمئن هستیم بهویژه اینكه توقع ناشران افزایش پیدا كردهاست.
بیشتر خریدهای نمایشگاه فقط از استانها است
حسینینژاد با اظهار امیدواری برای برگزاری مطلوب نخستین نمایشگاه مجازی كتاب تهران گفت: فكر نمیكنم بیشتر خریدهای نمایشگاه مجازی از تهران باشد، چراكه در این نمایشگاه ضرورت حضور وجود ندارد و مشتریان از سراسر كشور و البته با توجه به یارانه نمایشگاه، میتوانند از محل سكونت خود به خرید اقدام كنند؛ براساس همه نشانهها از حجم قابل توجه خرید حكایت دارد.
وی با بیان این مطلب كه بهعنوان موافق نمایشگاه مجازی كتاب تهران باید همه حلقههای نشر دیده شوند، ادامه داد: كتابفروشان با شیوع ویروس كرونا، فروشهای قابل توجهی را ثبت كردند و میتوانند نقش آفرین باشند؛ بنابراین میتوانیم از این ظرفیت برای رفع نقدهای وارد بر نمایشگاه فیزیكی رفع كنیم. نمایشگاه مجازی نباید در سالهای آینده، پا جای پای نمایشگاه فیزیكی بگذارد؛ چراكه نمایشگاه كتاب با كتابفروش و شبكه توزیع رقابت میكرد و حالا اگر همان روال در فضای مجازی دنبال شود علاوهبر كتابفروشهای فیزیكی با كتابفروشیها مجازی رقیب خواهد شد. فعالیت كتابفروشیهای مجازی مایه خرسندی است و البته برای پیشگری از بروز تخلف، نیازمند نظارت صنفی هستند.
شركت ملی پست آماده ارائه خدمت به كتابفروشان هم هست
افروز درباره حضور كتابفروشیها در نمایشگاه مجازی كتاب تهران گفت: اگر ناشران یك هفته نمیاشگاه مجازی را برای عرضه كتاب در اختیار دارند كتابفروشان 365 روز سال را فرصت دارند و میتوانند با ارتقا زیرساختهای فنی از خدمات پست استفاده كنند و قول این خدمات از دریافت مرسوله از در كتابفروشی تا در منزل حریدار اعلام میكند. زیرساختهای شركت ملی پست با توجه به شیوع ویروس كرونا تقویت شدهاست.
وی با اشاره به فعالیت 24 ساعته شركت ملی پست گفت: علاوهبر مركز چهارراه لشكر، بسیاری از مراكز پستی، شبانهروزی در حال ارائه خدمات است؛ بنابراین كمكاری در روزهای نمایشگاه نخواهیم داشت اگر تاخیر در ارسال مرسولهها ایجاد شود مشتریان میتوانند با كد رهگیری، موقعیت بسته خود را پیگری كنند. شركت ملی پست تلاش میكند در اسرع وقت مرسولهها سالم بهدست مشتریها برسد. كتابهای قطع كوچك پیشتر در كارتنها بزرگ ارسال میشد كه كار را دشوار میكرد؛ بنابراین كارتنهای كوچك ویژه نمایشگاه پیشبینی شده و از ناشران میخواهیم به تهیه این بستهها اقدام كنند.