بنابر اعلام مدیركل دفتر محیط زیست توسعه پایدار و فناوری وزارت جهاد كشاورزی در سال 1398، مجموع ضایعات و تولید پلاستیك كشور حدود 2 میلیون تن بود كه هم‌اكنون این رقم به بیش از 3,8 میلیون تُن رسیده است و از این رقم، بر اساس گزارش‌های اتاق اصناف كشور، 500 هزار تن به پسماند كیسه‌های پلاستیكی اختصاص دارد.
به گزارش ایسنا، جعفر گوهرگانی با بیان اینكه افزایش تولید پسماند پلاستیك در ایران نه‌تنها پیامد منفی برای محیط زیست به همراه دارد بلكه بخش مهمی از معضلات جهانی آلودگی پلاستیك را نیز به كشورهای آسیایی و از جمله ایران منتقل كرده است، اظهار كرد: در سال 1950 تولید جهانی پلاستیك كمتر از 2 میلیون تن بود اما این رقم اكنون از مرز 400 میلیون تن عبور كرده است و طی این سال‌ها با افزایشی 184 برابری روبه‌رو شده‌ایم.
گوهرگانی سهم قاره آسیا از این رقم را 62 درصد ذكر كرد و افزود: ایران در این زنجیره جهانی، اكنون در رتبه هفدهم تولید زباله پلاستیكی قرار دارد كه جای نگرانی جدی دارد.
وی با تأكید بر اینكه ریشه بخش مهمی از این بحران را باید در نوع نگرش و فرهنگ عمومی جامعه جست‌وجو كرد، گفت: طی سال‌های گذشته استفاده از پلاستیك به ابزار یكبارمصرف بدل شده و متأسفانه فرهنگ استفاده بهینه به‌درستی نهادینه نشده است؛ به‌ویژه در بخش كشاورزی كه پلاستیك برای پوشش یا ذخیره رطوبت خاك مورد استفاده قرار می‌گیرد اما پس از برداشت محصول، اغلب این ابزارها در دل طبیعت رها می‌شود.
گوهرگانی با اشاره به پایین‌بودن كیفیت پلاستیك مصرفی توضیح داد: طراحی بسیاری از این محصولات به‌گونه‌ای است كه پس از یك بار مصرف دیگر كارایی ندارند و قابلیت بازیافت بسیار كمی نیز دارند. ضمن اینكه تولیدكنندگان نیز برای كاهش هزینه و بر اساس خواسته مصرف‌كننده، كمتر به كیفیت و دوام توجه می‌كنند و همین چرخه معیوب باعث افزایش مصرف پلاستیك‌های ضعیف و بی‌كیفیت می‌شود.
مدیركل دفتر محیط زیست وزارت جهاد كشاورزی تصریح كرد: تنها در سال 1398، مجموع ضایعات و تولید پلاستیك كشور حدود 2 میلیون تن بود اما هم‌اكنون این رقم به بیش از 3,8 میلیون تُن رسیده است. از این رقم، بر اساس گزارش‌های اتاق اصناف كشور، 500 هزار تن به پسماند كیسه‌های پلاستیكی اختصاص دارد. به عبارت دیگر، سهم قابل‌توجهی از زباله پلاستیكی ایران مربوط به مصرف گسترده كیسه‌های نایلونی است كه در اغلب فروشگاه‌ها، هایپرماركت‌ها و حتی میوه‌فروشی‌های كوچك، به عنوان تنها گزینه برای ارائه كالا به مشتریان وجود دارد.
گوهرگانی كه در برنامه‌ای رادیویی سخن می‌گفت، با اشاره به نقشی كه مدل توزیع و فروش اقلام مصرفی در این بحران ایفا می‌كند، خاطرنشان كرد: میزان مصرف سرانه كیسه پلاستیكی در ایران به‌گونه‌ای است كه هر ایرانی، روزانه حداقل سه كیسه را استفاده می‌كند كه اغلب این كیسه‌ها ضخامت كمتر از 25 میكرون دارند و عملاً غیرقابل بازیافت هستند.
وی افزود: یكی از مسائلی كه كاهش مصرف را با چالش روبه‌رو كرده، محدود بودن گزینه‌های جایگزین و وابستگی كامل واحدهای صنفی به همین بسته‌بندی‌های پلاستیكی است؛ به‌طوری كه حتی اختیار انتخاب به مشتری نیز داده نمی‌شود و كالاها در همان كیسه‌های آماده و به‌صورت «پك» عرضه می‌شوند.
مدیركل دفتر محیط زیست توسعه پایدار و فناوری وزارت جهاد كشاورزی راهكار حل بحران زباله پلاستیكی را اجرای برنامه فرهنگ‌سازی عمیق و پیوسته از دوران مهد كودك تا دانشگاه و نقش‌آفرینی جدی رسانه‌ها دانست و اظهار كرد: باید با الگوسازی درست و ارائه آموزش‌های كاربردی، رفتار مصرفی جامعه را تغییر داد و تولیدكنندگان را نیز به رعایت استانداردها و افزایش كیفیت پلاستیك‌ها ملزم كرد.
گوهرگانی با اشاره به تجربه موفق دهه 60 و رواج بسته‌بندی‌های مقوایی تصریح كرد: نباید تمام بار مسئولیت بر دوش مردم گذاشته شود بلكه بخشی از مدیریت پسماند، وظیفه سیاستگذاران و تولیدكنندگان است تا تولید گزینه‌های سالم‌تر و پایدارتر را جدی‌تر بگیرند.
وی گفت: مادامی كه مواد اولیه ارزان و تولید پلاستیك بی‌كیفیت سودآور باشد، وضعیت تغییر نمی‌كند و باید با سیاستگذاری، تشویق تولید محصولات جایگزین و تنظیم مقررات جامع، جلوی تشدید بحران را گرفت.
