كارشناس جمعیت‌شناسی و استاد دانشگاه، با بیان اینكه آمارهای دقیقی در دست نیست تا بتوانیم اثر سیاست‌های جمعیتی را به طور كامل ارزیابی كنیم، گفت: با كاهش سالانه نرخ فرزندآوری مواجه هستیم.
شهلا كاظمی‌پور، كارشناس جمعیت‌شناسی و استاد دانشگاه به تشریح دلایل كاهش نرخ فرزندآوری در ایران و چالش‌های پیشروی سیاست‌های جمعیتی پرداخت و با تأكید بر اینكه كاهش باروری در ایران از دهه هفتاد و با اجرای سیاست‌های تنظیم خانواده آغاز شده است، اظهار كرد: سیر كاهش باروری در ایران بسیار شدید بوده و در سطح جهانی نیز در رده‌های بالا قرار دارد.
وی عوامل اصلی این كاهش را شاخص‌های توسعه مانند شهرنشینی، افزایش سواد و اشتغال زنان و دسترسی بیشتر به وسایل ارتباط‌جمعی عنوان كرد و افزود: با افزایش ضریب شهرنشینی در ایران، آگاهی‌های اجتماعی و دسترسی به اطلاعات نیز گسترش‌یافته كه این موضوع به كاهش نرخ فرزندآوری منجر شده است.
این كارشناس جمعیت‌شناسی با اشاره به اینكه در دهه اخیر، عوامل اقتصادی و فرهنگی نیز به این روند دامن زده‌اند، گفت: مشكلات اقتصادی مانند تورم و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، موجب شده است كه سیاست‌های حمایتی دولت در زمینه جمعیت اثرگذاری لازم را نداشته باشند.
وی در برنامه‌ای رادیویی تأكید كرد: آمارهای دقیقی در دست نیست تا بتوانیم اثر سیاست‌های جمعیتی را به طور كامل ارزیابی كنیم، اما آنچه مشخص است، كاهش سالانه نرخ فرزندآوری است كه هر سال نسبت به سال قبل، حدود یك‌دهم كاهش‌یافته است.
كاظمی‌پور نقش رسانه‌ها و آموزش در فرهنگ‌سازی برای فرزندآوری را نیز موردبررسی قرارداد و گفت: در سیاست‌های قانون حمایت از خانواده و جوانی، نقش رسانه‌ها در ارائه برنامه‌های تشویقی مشخص شده، اما اثربخشی این برنامه‌ها بسیار ضعیف بوده است.
وی دلیل این موضوع را عدم توجه به دغدغه‌های اصلی مردم عنوان كرد و افزود: دغدغه اصلی مردم مسائل اقتصادی مانند كاهش تورم و بهبود امنیت اقتصادی است، درحالی‌كه برنامه‌های رسانه‌ای بیشتر به مباحثی می‌پردازند كه برای مردم اولویت نیست.
این جمعیت‌شناس با تأكید بر اینكه وام‌های تشویقی و زمین‌های رایگان نمی‌توانند مشكل اصلی خانواده‌ها را حل كنند، گفت: مردم جامعه با مشكلات اقتصادی مواجه هستند كه با وام‌های 20 یا 30میلیونی برطرف نمی‌شود. آنچه مردم نیاز دارند، امنیت اقتصادی و ثبات قیمت‌هاست تا بتوانند برای آینده خود برنامه‌ریزی كنند.
كاظمی‌پور در بخش دیگری از سخنان خود به نقش مجلس در اصلاح سیاست‌های جمعیتی اشاره كرد و گفت: سیاست‌های جمعیتی فعلی اگرچه ضروری هستند، اما مجلس باید كلان‌تر فكر كند و به سمت ایجاد ثبات اقتصادی و تولید بیشتر حركت كند.
وی افزود: سالانه تعداد زیادی از استارتاپ‌ها مجوز می‌گیرند، اما برای ایجاد ثبات و امنیت اقتصادی نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت است.
